Sau giai đoạn chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, thị trường xe máy Việt Nam đã có bước phục hồi mạnh mẽ trong năm 2023 với doanh số bán đạt hơn 3 triệu xe, tăng hơn 120% so với năm 2021. Với kết quả này, theo chuyên trang thống kê, phân tích dữ liệu xe máy Motorcycles Data, Việt Nam vẫn là thị trường xe hai bánh lớn thứ 4 trên thế giới và xếp thứ 2 ở khu vực Đông Nam Á sau Indonesia.
Tuy nhiên, mọi thứ đã nhanh chóng thay đổi từ đầu năm 2023 khi tác động của tình hình kinh tế cùng với lạm phát có chiều hướng gia tăng, người dân thắt chặt chi tiêu đã khiến thị trường xe máy đánh mất đà tăng trưởng, thậm chí rơi vào cảnh liên tiếp sụt giảm doanh số. Theo Motorcycles Data, sức mua xe máy tại Việt Nam sụt giảm liên tiếp trong 3 tháng của quý 1/2023 và đến nay vẫn chưa có dấu hiệu hồi phục.
Cụ thể, tháng 1.2023 với thời gian trùng với kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2023, lượng tiêu thụ xe máy các loại giảm 17,1%, tháng 2 tiếp tục giảm 1,6% và tháng 3.2023 giảm 9,2%. Số liệu Motorcycles Data công bố cho thấy trong quý đầu tiên của năm 2023, doanh số bán xe máy tại Việt Nam đạt 726.807 xe, giảm 10,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức giảm chủ yếu tập trung ở mảng xe máy xăng với phân khúc xe máy số phổ thông giảm 18,4%, xe tay ga giảm 5,9%.
Trong khi đó, điểm sáng hiếm hoi trên thị trường xe máy tập trung ở mảng xe máy điện. Bất chấp những khó khăn trên thị trường, phân khúc xe máy điện L1 (tương ứng với loại xe dưới 50cc) tăng 19,4%. Khác với sự trầm lắng của dòng xe máy xăng, trong quý 1/2023 xe máy điện tại Việt Nam tiếp tục phát triển, nở rộ về mẫu mã sản mới với các dòng xe của VinFast, Pega, Yadea… cùng nhiều thương hiệu mới xuất hiện.
Bước tăng trưởng của xe máy điện không đủ để bù đắp doanh số xe máy xăng đang trên đà sụt giảm. Tuy nhiên, phần nào cho thấy sự chuyển dịch cho xu hướng lựa chọn, tiêu dùng xe máy của người Việt.
Theo Motorcycles Data, trước sự xuất hiện ồ ạt của các dòng xe máy điện, doanh số bán hàng của Honda, Yamaha đã phần nào bị ảnh hưởng. Tổng lượng xe Honda bán ra trong quý 1/2023 giảm 12,3%, trong khi Yamaha giảm 25,5%. Việc cố níu giữ thị phần ở phân khúc xe máy xăng truyền thống và chậm chuyển đổi trong cuộc đua điện hóa sản phẩm tại Việt Nam đang khiến thị phần hai ông lớn Honda và Yamaha… đang đứng trước nguy cơ mất dần vào tay các hãng xe điện.
Yamaha mới đây đã bắt đầu phân phối dòng xe điện Neo's, trong khi dó Honda cũng đã mang một số mẫu xe điện về Việt Nam để thăm dò thị trường… Tuy nhiên, tất cả chưa thấm vào đâu so với sự xuất hiện rầm rộ của các dòng xe máy điện VinFast, Paga… hay mới đây là dàn xe điện EVGO do Tập đoàn Sơn Hà phân phối.
Khi hạ tầng trạm sạc còn nhiều hạn chế, xe máy xăng vẫn chiếm ưu thế trong tổng lượng xe máy bán ra tại Việt Nam, tuy nhiên với đà phát triển của xe máy điện, các chuyên gia trong ngành nhận định dòng xe này sẽ tăng trưởng nhanh và rút ngắn đang kể khoảng cách doanh số với xe máy xăng trong những năm tới.