Hiện nay trên thế giới, việc chuyển đổi từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng phương tiện điện được coi là một xu hướng tiến bộ tạo nên một “tương lai xanh” cho nhân loại. Để bắt kịp xu hướng đó, nhiều nước trên thế giới rất quan tâm đến xây dựng hạng tầng cho xe điện. Tại Nhật Bản, Thủ đô Tokyo đặt mục tiêu sẽ tăng hơn gấp đôi một số khoản trợ cấp nhất định cho việc lắp đặt các trạm sạc xe điện tại khu dân cư trong thời gian tới, như một phần trong nỗ lực tăng số lượng trạm sạc tại các tòa chung cư lên gấp 150 lần trong vòng chưa đầy một thập kỷ. Đồng thời, chính quyền đất nước “mặt trời mọc” đã yêu cầu các tòa nhà chung cư mới sẽ phải lắp đặt sẵn các trạm sạc xe điện bắt đầu từ năm tài chính 2025 (bắt đầu vào tháng 4/2025 và kết thúc vào tháng 3/2026). Theo đó, các tòa chung cư mới sẽ cần cung cấp số bộ sạc điện bao phủ tương đương tối thiểu 20% chỗ đỗ xe vào giai đoạn đó.

Còn tại Mỹ, hình thức lắp đặt trạm sạc tại khu vực đỗ xe của chung cư đang trở nên phổ biến và mang lại những kết quả tích cực. Ở thành phố Saint Louis thuộc tiểu bang Missouri (Mỹ), chính quyền sở tại đã thông qua các sắc lệnh vào năm 2021, yêu cầu các doanh nghiệp chuẩn bị cho việc sạc xe điện. Trong đó, các tòa nhà mới hoặc tòa nhà đã được cải tạo phải có cơ sở hạ tầng điện để xe điện có thể sạc pin ngay trong tòa nhà.

Tại Việt Nam cũng không ngoại lệ, để chiếm lĩnh thị trường, cạnh tranh với các phương tiện giao thông khác, hạ tầng dành cho xe điện đã và đang được quan tâm và đẩy mạnh. Hiện nay, không khó để bắt gặp hình ảnh trụ sạc điện cho các phương tiện giao thông xuất hiện ngày càng nhiều nơi như: Trạm dừng nghỉ trên cao tốc, trường học, bệnh viện, các khu vực công cộng và đặc biệt là các tòa nhà chung cư để kích thích nhu cầu chuyển đổi sang phương tiện điện của người dân.

Tuy nhiên, việc lắp đặt các trụ sạc điện tại hầm để xe của các tòa nhà chung cư là vấn đề đang được dư luận rất quan tâm. Thậm chí, tại một số chung cư lại chưa nhận được sự đồng thuận của cư dân. Bởi vì trong các khu dân cư, nhà cao tầng, hệ thống sạc xe điện thường gộp chung với đường dây kết nối thiết bị điện tòa nhà. Song, tất cả các chung cư ngay từ ban đầu đều không được thiết kế để có thể tải cơ sở hạ tầng sạc pin xe điện. Dẫn đến người dân lo ngại rằng, các trạm sạc này liệu có sự ảnh hưởng về công năng, mạng lưới điện và công tác phòng cháy, chữa cháy trong tòa nhà hay không?

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, đại điện Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (Bộ Công an) cho biết: Theo quy định tại Điều 13 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP ngày 24/11/2020 của Chính phủ, trạm sạc xe điện không thuộc đối tượng phải thẩm duyệt thiết kế về PCCC. Tuy nhiên, khi lắp đặt các trạm sạc xe điện trong tầng hầm để xe của công trình thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về PCCC mà làm ảnh hưởng đến các điều kiện về an toàn PCCC của công trình như làm thay đổi đường, lối thoát nạn; thay đổi giải pháp ngăn cháy; thay đổi về hệ thống PCCC...thì phải thẩm duyệt điều chỉnh, cải tạo cho công trình. Việc thẩm duyệt và nghiệm thu được thực hiện theo các quy định tại Điều 13 và Điều 15 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP.

Để đảm bảo an toàn lắp đặt các trạm sạc trong nhà chung cư hiện hữu, đại diện Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinFast cho biết: Trước khi tiến hành lắp đặt trạm sạc tại hầm để xe các tòa chung cư, phía công ty đều phải khảo sát hạ tầng điện lưới xem có đáp ứng được công suất hay không, nếu đáp ứng được thì trạm sạc sẽ sử dụng điện lưới ở đó. Còn không, thì VinFast sẽ làm việc với Công ty điện lực địa phương để kéo đường điện riêng đảm bảo an toàn mạng lưới điện.

Theo nhận định của một số chuyên gia, thực tế trên thế giới rất hiếm khi xảy ra các vụ cháy, nổ do hệ thống sạc xe điện. Trụ sạc là thiết bị an toàn, tự động ngắt điện khi có sự cố; Pin xe điện ngày càng được cải tiến hiện đại hơn, mang lại thời gian sử dụng dài và sạc nhanh hơn. Tuy nhiên, có một vấn đề đối với việc lắp đặt các trạm sạc trong tòa nhà chung cư cần phải quan tâm, đó là làm thế nào để bổ sung trạm sạc vào các chung cư đã hình thành từ trước, bời vì những chung cư này ban đầu không được thiết kế để tải hạ tầng trạm sạc điện.

Mặc dù các doanh nghiệp trong đó có VinFast đã áp dụng tiêu chuẩn của Châu Âu trong lắp đặt trạm sạc, nhưng các cơ quan chức năng cần sớm ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn về trạm sạc điện phù hợp với điều kiện của nước ta. Cũng cần có các chỉ dẫn, quy định cụ thể, quy trình thi công, lắp đặt bổ sung các trạm sạc trong các tòa nhà chung cư hiện hữu.

Bên cạnh đó, việc đầu tư xây dựng các dự án nhà chung cư cao tầng sau này có hạng mục lắp đặt trạm sạc xe điện thì buộc phải đưa vào thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và tiến hành thẩm định, phê duyệt trước khi thi công. Có như vậy thì việc hoàn thiện hạ tầng trạm sạc cho xe điện mới đồng bộ, phát triển bền vững và đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.

Trước xu thế phát triển tất yếu của các phương tiện di chuyển sử dụng năng lượng xanh, trạm sạc xe điện như là một lợi thế cạnh tranh về hạ tầng của các khu chung cư, các cơ sở kinh doanh bất động sản, những địa điểm tập trung mật độ dân cư cao. Việc lắp đặt các trạm sạc điện cho các phương tiện giao thông vì thế sẽ là một bước đi đón đầu xu thế, mở rộng cơ hội tiếp cận với các khách hàng tiềm năng trong tương lai.

Nhằm tối ưu hóa việc lắp đặt các trạm sạc xe điện tại các khu chung cư, thời gian qua VinFast đã và đang triển khai đầu tư trạm sạc xe điện trải khắp 63 tỉnh/thành phục vụ nhu cầu di chuyển của người dùng cũng như tìm kiếm đối tác trên toàn quốc, góp phần xây dựng và phát triển hệ sinh thái xanh. Các trụ sạc đều được lắp đặt đầy đủ các thiết bị bảo vệ để đảm bảo an toàn cả về điện và chống chập, cháy do sự cố thiết bị trong trụ hoặc thiết bị kết nối với trụ.

Đại diện Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinFast cho biết: Trạm sạc VinFast gồm tổ hợp các trụ sạc riêng lẻ, các trụ sạc này là các thiết bị trong ngành xe điện (tương tự ổ cắm điện có kèm bộ chuyển đổi nắn dòng). Theo mô tả về kết cấu trụ sạc VinFast, các thiết bị này không chứa năng lượng, chỉ có chức năng dẫn điện vào pin trên xe khi xe cần sạc điện; Đồng thời, được quản lý vận hành tự động từ xa thông qua camera và ứng dụng kèm theo xe điện mà không cần người điều khiển tại trạm. Các trụ sạc thường được lắp tại cuối mỗi ô đỗ xe, không chiếm nhiều diện tích. Do đó, việc lắp đặt các trạm sạc xe điện không làm thay đổi quy hoạch kiến trúc, công năng và độ an toàn của tòa nhà.

Trạm sạc VinFast được lắp đặt đảm bảo tuân theo các quy định và luật hiện hành. Các nội dung, hạng mục phải xin cấp phép của cơ quan Nhà nước (bao gồm cả các hạng mục liên quan đến phòng cháy, chữa cháy). Mỗi trạm sạc VinFast sử dụng đồng hồ tổng đo đếm riêng. Hệ thống điện khi đấu nối với Công ty điện lực theo thông tư 39/2015/TT-BCT, quy định cho hệ thống điện phân phối. Cùng với đó, các thiết bị sạc của VinFast đều đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế có liên quan. Trong đó, các trụ sạc do VinFast tự sản xuất đều đã được Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Chứng nhận Phù hợp QUACERT - chứng nhận đã hợp chuẩn theo các TCVN/ISO về trạm sạc. Trong thời gian tới, VinFast cùng các Công ty thành viên của Tập đoàn Vingroup sẽ tiếp tục triển khai phát triển lắp đặt các thiết bị sạc cho ô tô điện, xe máy điện với mục tiêu đạt hơn 150.000 cổng sạc trải khắp 63 tỉnh/thành trên toàn quốc để hoàn thiện hạ tầng đáp ứng nhu cầu sử dụng xe điện của người dân.