Tháng 4/2024, Xu Ming, một cư dân Bắc Kinh, đã quyết định bán chiếc Tesla Model Y mà anh mua cách đây 3 năm với giá gần 260.000 Nhân dân tệ (36.570 USD). Bây giờ anh muốn đổi nó sang một chiếc SUV chạy điện lớn hơn. Tuy nhiên, sau khi nhận được nhiều lời tư vấn, Xu phát hiện ra chiếc xe của mình đã mất giá đáng kể, giảm xuống chỉ còn chưa đến một nửa giá trị ban đầu, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng.

Ban đầu có ý định mua một chiếc ô tô mới, Xu đã chuyển sự chú ý sang sàn giao dịch ô tô cũ. Trong khi đó, hai người bạn của anh cũng đang tìm mua chiếc ô tô đầu tiên của họ. Tất cả họ đều đồng ý mua một chiếc NEV nhưng lại bị chia rẽ về việc nên mua một chiếc mới hay đã qua sử dụng.

Xe năng lượng mới đề cập đến nhiều loại phương tiện được cung cấp năng lượng từ các nguồn năng lượng thay thế, bao gồm cả xe điện. Xe điện đặc biệt đề cập đến các phương tiện sử dụng điện, thường được lưu trữ trong pin sạc. EV có thể được coi là một tập hợp con của NEV.

Nhiều người tiêu dùng tin rằng mua một chiếc ô tô mới sẽ mang lại những công nghệ và trải nghiệm mới nhất. Tuy nhiên, việc lặp lại nhanh chóng có nghĩa là xe mới thường mất giá đáng kể ngay sau khi mua.

Xu hướng này được thể hiện rõ ràng trên thị trường. Theo Hiệp hội Đại lý Ô tô Trung Quốc, vào tháng 3 năm 2024, tổng cộng 91.500 chiếc NEV đã qua sử dụng đã được giao dịch trên toàn quốc, tăng 41,4% so với tháng 2 và tăng 63,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dữ liệu từ Guazi, một nền tảng ô tô cũ của Trung Quốc cho thấy giới trẻ ngày càng trở thành đối tượng mua chính của những chiếc NEV đã qua sử dụng. Hiệu quả về chi phí, lợi tức đầu tư và mong muốn trải nghiệm những điều mới là những yếu tố thúc đẩy sự chấp nhận và áp dụng này.

Chiếc xe đầu tiên của giới trẻ

Những người trẻ tuổi và tầng lớp trung lưu mới ở Trung Quốc tạo thành cơ sở người dùng chính cho NEV của đất nước tỷ dân. So với ô tô chạy xăng truyền thống, người tiêu dùng NEV trẻ hơn, đặc biệt là những người dưới 35 tuổi, tò mò về công nghệ và trải nghiệm mới sẵn sàng trả giá cao cho chúng.

Chen Yuan thuộc thế hệ 9x đang làm việc tại Trung tâm Thương mại Thế giới Bắc Kinh, cho biết: “Chiếc ô tô đầu tiên của tôi có thể không phải là Xiaomi SU7, nhưng nó chắc chắn sẽ là một phương tiện sử dụng năng lượng mới”. Chen thích trượt ván, sử dụng thành thạo máy bay không người lái và đang cân nhắc mua một chiếc ô tô để đi lại.

Bên cạnh chi phí sạc thấp, thiết kế, màn hình lớn, khả năng tăng tốc và trí thông minh của NEV thu hút sự chú ý của giới trẻ Trung Quốc. Các báo cáo cho thấy giới trẻ và công nhân cổ trắng thích mua NEV hơn. Tesla, Xiaomi và Nio đã nhiều lần chứng minh điều này.

Chen nói: “Thế hệ của chúng tôi đã rất ngạc nhiên trước Tesla khi nó vào Trung Quốc, điều này đã mở mang đầu óc của chúng tôi đến những hiểu biết mới về ô tô. Khi chúng tôi lớn lên, sự phát triển mạnh mẽ của các thương hiệu nội địa khiến sự lựa chọn của chúng tôi trở nên đa dạng hơn”.

Chen tin rằng NEV cũng có thuộc tính xã hội. Anh nói: “Bạn có thể ngưỡng mộ những chiếc xe truyền thống sang trọng nhưng nhiều chiếc NEV khiến bạn muốn đăng về chúng trên mạng xã hội để khoe bạn bè hơn”.

Trong nửa đầu tháng 4/2024, tỷ lệ thâm nhập của xe NEV tại Trung Quốc lần đầu tiên vượt quá 50%, vượt qua xe chạy xăng và hình thành cơ cấu thị trường song song.

Ngược lại với nhận thức chung, giới trẻ không chỉ nhấn mạnh đến chất lượng cuộc sống mà còn cả hiệu quả chi phí và lợi tức đầu tư. Xe sang không phải là lựa chọn hàng đầu của thế hệ mới nổi. Với họ, mua ô tô không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là một khoản đầu tư.

Khấu hao NEV và động lực thị trường

Trong thời kỳ công nghệ NEV được lặp lại nhanh chóng, mọi người thích thay đổi ô tô sau mỗi 3 - 4 năm. Khi bán xe, họ thường phải đối mặt với tình trạng giảm giá đáng kể. Vì vậy, mọi người đều cân nhắc làm thế nào để duy trì giá trị cho chiếc xe của mình.

Guazi tính toán tỷ lệ giữ xe dựa trên loại công suất của chúng. Vào tháng 4 năm 2024, những chiếc NEV đã qua sử dụng không chỉ có tỷ lệ giữ chân thấp hơn mà còn phải chịu mức giảm giá cao hơn 10% so với xe xăng trong năm đầu tiên sở hữu. Từ tháng 1 đến tháng 4, tỷ lệ giữ lại trung bình của những chiếc NEV đã qua sử dụng trong một, hai và ba năm sở hữu lần lượt là 60%, 51% và 43%, tương đương với mức giảm giá 50% trong hai năm.

Tỷ lệ duy trì thấp của NEV là do một số yếu tố. Công nghệ mới mang lại phí bảo hiểm cao, khiến xe đã qua sử dụng khó giữ được giá trị. Mối lo ngại về sự xuống cấp của pin được tăng lên trong giá cả. Trợ cấp cũng có thể dẫn đến giảm tỷ lệ duy trì danh nghĩa.

Ngoài ra, chiến lược định giá cho ô tô mới tác động đáng kể đến giá trị của ô tô đã qua sử dụng. Với việc ra mắt các mẫu xe mới hàng năm, những tiến bộ công nghệ và giá thành pin giảm, các nhà sản xuất ô tô thường áp dụng các biện pháp giảm giá để mở rộng thị phần. Tuy nhiên, việc giảm giá này gây ra phản ứng dây chuyền trên thị trường ô tô đã qua sử dụng, khiến ngay cả những chiếc ô tô đã qua sử dụng hoạt động tốt cũng trở nên kém cạnh tranh hơn nếu giá của chúng cao hơn các mẫu mới sau khi giảm giá.

Lựa chọn ổn định, giữ giá trị

Ngược lại, những chiếc NEV đã qua sử dụng lại trở thành một lựa chọn tốt hơn. Khi giá của một chiếc NEV đã qua sử dụng đạt đến một ngưỡng nhất định, nó có xu hướng ổn định trong một thời gian dài.

Mối quan tâm của chủ sở hữu ô tô mới có thể được coi là cơ hội cho người mua ô tô đã qua sử dụng, trong khi NEV có tỷ lệ giữ chân thấp nhưng lại mang đến cơ hội mua hàng độc đáo cho người mua ô tô cũ.

Theo dữ liệu từ Guazi, giá của một chiếc Li One đã qua sử dụng giảm xuống 55% so với giá ban đầu vào năm thứ ba nhưng chậm lại đáng kể vào năm thứ tư, giữ lại 49% giá ban đầu và vẫn giữ nguyên 44% vào năm thứ năm. Đường cong giá tương tự áp dụng cho các mẫu xe như Model Y của Tesla, Xpeng P7 và Leapmotor T03.