Ngày nay sự phát triển như vũ bão của các công nghệ thiết bị điện, điện tử ngày càng gia tăng thì vấn đề tương thích điện từ trường là một vấn đề lớn được quan tâm ở các nước có nền công nghiệp phát triển, sử dụng nhiều công nghệ hiện đại trong sản xuất như: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, … tại Việt Nam vấn đề này cũng đang rất được quan tâm. Khi các thiết bị điện không được áp dụng đúng theo tiêu chuẩn quy định, chúng sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Khái niệm EMC, EMI và EMS
EMC là viết tắt của tên Electro-magnetic Compatibilty – tương thích điện từ nghĩa là khả năng hoạt động được bình thường của thiết bị trong môi trường điện từ và không gây nhiễu điện từ cho bất kỳ thiết bị điện, hệ thống thiết bị nào khác. Chẳng hạn khi một bóng đèn được thắp sáng thì tự bản thân bóng đèn cần có khả năng chống lại được những can nhiễu bên ngoài tác động vào đồng thời phải đảm bảo không gây ảnh hưởng nhiễu đến các thiết bị điện khác.
EMI viết tắt của từ ElectroMagnetic Interference – Nhiễu điện từ nghĩa là khi một thiết bị điện hoạt động phát ra các trường điện từ gây ra nhiễu, ảnh hưởng đến các thiết bị khác đang hoạt động trong môi trường đó. Ví dụ, bạn dễ dàng nhận thấy ảnh hưởng của nhiễu sóng điện từ lên cáp mạng khi tín hiệu bị chập chờn hoặc mất kết nối tạm thời. EMI có thể phân ra làm nhiễu thiên nhiên và nhiễu công nghiệp.
EMI thiên nhiên bao gồm: từ trường khí quyển, bức xạ mặt trời, mặt trăng.
EMI công nghiệp bao gồm: tia lửa điện, phóng điện hồ quang, vô tuyến.
EMS viết tắt của từ Electro Magnetic Susceptibility – Khả năng miễn nhiễm điện từ là khả năng hoạt động của thiết bị điện, điện tử đúng chức năng khi bị ảnh hưởng của nhiễu điện từ gây ra.
Ý nghĩa của các tiêu chuẩn
EMC
Khi thiết bị điện, điện tử hoạt động thường phát các bức xạ điện từ, cường độ bức xạ càng cao càng gây ảnh hưởng đến các thiết bị xung quanh, đồng thời có thể tác động đến sức khỏe của con người.Một thiết bị điện đạt chuẩn EMC cần đảm bảo nó phải làm việc bình thường khi các nguồn tín hiệu khác đã hoạt động đồng thời không được gây ra nhiễu điện từ vượt quá tiêu chuẩn cho phép so với sự hoạt động bình thường của thiết bị khác. Vì vậy EMC đóng vai trò quan trọng đối với các thiết bị điện, điện tử:
Giảm thiểu vấn đề nhiễu sóng điện từ ở các thiết bị điện, điện tử: EMC có ý nghĩa rất lớn trong hoạt động của các thiết bị này tại khu vực sử dụng. Các thiết bị không có gắn tiêu chuẩn EMC có thể gây ra nhiễu sóng, rối loạn ở các thiết bị điện. Ví dụ điển hình trong các thiết bị đèn led, nếu không sử dụng EMC chúng sẽ gây ra nhiễu sóng vô tuyến, điện thoại, đài, bất kỳ thiết bị nào có sóng điện từ. Đối với đèn LED có sử dụng tiêu chuẩn EMC bạn có thể biết được khả năng gây nhiễu của chúng từ đó đưa ra sự lựa chọn thích hợp các sản phẩm đèn LED cho nhu cầu sử dụng của mình đảm bảo sự hoạt động lâu bền của các thiết bị khác.
Đảm bảo an toàn sức khỏe của người tiêu dùng: việc sử dụng các sản phẩm có áp dụng tiêu chuẩn EMC thì đều có tính an toàn cao. Ngoài khả năng đánh giá nhiễu điện từ, EMC còn có tính quyết định đảm bảo sức khỏe con người. Nếu bạn sử dụng những thiết bị kém chất lượng có thể khiến thiết bị quá tải gây chập, cháy, nổ rất nguy hiểm với người sử dụng, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Vậy nên các sản phẩm có tiêu chuẩn EMC tức là đã trải qua quy trình đánh giá xem xét mức độ ảnh hưởng của chúng với người sử dụng trên tất cả các phương diện. Sử dụng các thiết bị này góp phần đảm bảo sức khỏe và an toàn của bản thân và mọi người xung quanh.
EMI
Nhiễu EMI là một dạng xáo trộn sóng điện từ làm giảm hiệu quả làm việc của thiết bị thậm chí khiến nó ngừng hoạt động. EMI có hai biểu hiện, thứ nhất thông qua dây dẫn, các thiết bị dùng điện đều bị ảnh hưởng, thứ hai là qua bức xạ không gian.
Hiện nay, các thiết bị sử dụng phổ biến trong gia đình như: điện thoại di động, thiết bị điều khiển tự động, máy vi tính, máy nghe nhạc, ti vi,… chắc chắn đều bị ảnh hưởng của nhiễu điện từ với mức độ ảnh hưởng khác nhau tùy vào mức độ, kết quả làm giảm chất lượng hay gây sai lệch thông tin. Chẳng hạn máy vi tính của bạn nếu bị ảnh hưởng của nhiễu điện từ vượt quá mức cho phép nó có thể bị treo máy hay nghiêm trọng hơn gây mất các dữ liệu quan trọng của bạn. Hoặc đối với hệ thống thông tin liên lạc quan trọng trong các cơ quan nhà nước, bệnh viện, trường học, nhiễu điện từ gây hưởng đến các thiết bị điện điện tử gây ra sai lệch thông tin, tín hiệu nhận được.
Do vậy việc áp dụng đúng tiêu chuẩn EMI đối với các thiết bị điện, điện tử là điều quan trọng và cần thiết để ngăn ngừa những ảnh hưởng có thể gây ra do nhiễu điện từ.
EMS
Khả năng miễn nhiễm điện từ EMS cùng với nhiễu điện từ EMI là hai yếu tố chính tạo nên tương thích điện từ EMC. Việc giảm nhiễu điện từ cần kết hợp giải quyết vấn đề là tăng miễn nhiễm điện từ EMS và giảm nhiễu EMI.