Thiếu hụt nguồn cung lithium

Phát biểu bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 năm ngoái, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã khẳng định lithium là một nguyên liệu quan trọng mà Indonesia cần để sản xuất pin cho xe điện (EV).

Nguồn tài nguyên giàu niken có thể giúp Indonesia vươn lên vị trí hàng đầu trong cuộc cách mạng pin EV, nhưng nước này vẫn thiếu nguồn cung cấp lithium để thực hiện mục tiêu đặt ra. Trước đó Indonesia từng đặt mục tiêu xây dựng nhà máy pin đầu tiên.

"Australia là ứng cử viên sáng giá nhất để giúp Indonesia phát triển ngành công nghiệp pin EV vì 1/2 lượng lithium của thế giới được tìm thấy ở xứ sở chuột túi", Bộ trưởng Điều phối Các vấn đề Hàng hải và Đầu tư Indonesia Luhut Panjaitan cho biết vào tháng 2 năm ngoái khi Indonesia bắt đầu tìm kiếm nhà cung cấp.

Tuy nhiên, việc thiếu hụt lithium khiến Indonesia phải đối mặt với rào cản lớn trong giấc mơ sản xuất xe điện. Trước tình trạng Indonesia cần 70.000 tấn lithium hydroxit hàng năm để sản xuất pin, tập đoàn sản xuất pin Indonesia IBC đã đưa ra khả năng công ty cổ phần khai thác mỏ nhà nước MIND-ID sẽ mua một mỏ lithium của Australia để đảm bảo nguồn cung cấp lâu dài.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự đoán tình trạng thiếu hụt loại nguyên liệu này trên toàn thế giới vào năm 2025 và một báo cáo gần đây của Credit Suisse cho thấy nhu cầu có thể tăng gấp 3 lần trong hai năm tới khi Mỹ đang tìm kiếm các nhà cung cấp thay thế để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Từ đó, thống kê chỉ ra sự gia tăng mạnh về nhu cầu tiêu thụ lithium trên toàn thế giới từ 86.100 tấn lên 121.500 tấn vào năm 2022. Nhu cầu đã tăng lên và Indonesia đang xếp sau vị trí chờ đợi.

Giấc mơ phát triển xe điện trong tương lai

Theo dữ liệu Khảo sát Địa chất Mỹ gần đây nhất, Australia có trữ lượng lithium là 3,8 triệu tấn, chỉ đứng sau Chile (9,3 tấn) và vượt Argentina (2,7 tấn), Trung Quốc (2 tấn) và Mỹ (1 tấn). Australia hiện là nhà sản xuất lithium lớn nhất thế giới, với tổng sản lượng năm ngoái là 61.000 tấn, tương đương gần 1/2 sản lượng toàn cầu. Khoảng 96% lượng xuất khẩu lithium của Australia vào năm ngoái đến từ Trung Quốc.

Vấn đề của Indonesia nằm ở chỗ là công ty khai thác mỏ Greenbushes và ba nhà sản xuất hàng đầu khác của Tây Australia đã cam kết hợp tác nhưng chỉ có tập đoàn đa ngành Wesfarmers - một gã khổng lồ bán lẻ - tham gia khai thác và mang lại hy vọng về một hợp đồng dài hạn cho Indonesia. Hiện tại, mỏ Mount Holland, nằm cách Perth 445 km về phía đông cũng gặp phải những trở ngại do lạm phát, chi phí gia tăng và tình trạng thiếu lao động – một câu chuyện phổ biến trong lĩnh vực khai thác và chế biến lithium của Australia.

"Thách thức của Indonesia là tìm kiếm các nhà cung cấp tiềm năng bởi vì loại hợp chất này đang có sức hút cạnh tranh đáng kể. Lithium là một loại khoáng sản được săn lùng ráo riết, vì vậy nó phụ thuộc vào việc liệu họ có thể đưa ra một thỏa thuận phù hợp hay không", các nguồn tin trong ngành cho biết.

Indonesia muốn sản xuất 3 triệu pin lithium mỗi năm vào năm 2030; mỗi pin sẽ cần khoảng 8 kg lithium, tương đương với 240.000 tấn lithium hydroxit mỗi năm cho 2 triệu ô tô điện và 13 triệu xe máy điện. Tuy nhiên, số liệu của Cục Thống kê cho thấy lượng nhập khẩu lithium oxit và hydroxit của Indonesia vào năm 2022, chủ yếu từ Chile và Trung Quốc, chỉ đạt 138 tấn, ít hơn so với năm 2021 và chỉ nhiều hơn một chút so với năm 2019 và 2020.

Bộ trưởng Panjaitan nhận định giấc mơ trở thành vua pin EV của Indonesia trên thế giới phụ thuộc vào các đối tác - những người tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau, đồng thời đưa ra các quy định tốt hơn và đầu tư cởi mở hơn."

"Chúng tôi đang trên đường thực hiện một sự chuyển đổi lớn. Mặc dù nhiều quốc gia vẫn đánh giá thấp nhưng không ít quốc gia đánh giá cao sự thay đổi lớn của Indonesia vì nước này đã có thể vượt qua những bất ổn kinh tế toàn cầu", ông Panjaitan nói.

Gần đây, Indonesia đã đề xuất một hiệp định thương mại tự do (FTA) với Washington để các công ty địa phương trong chuỗi cung ứng pin EV có thể hưởng lợi từ các khoản tín dụng thuế trong việc vận chuyển các sản phẩm niken sang Mỹ. Bên cạnh đó, Indonesia đã tăng cường sử dụng trữ lượng niken khổng lồ của mình ở miền đông đất nước để thu hút đầu tư từ các nhà sản xuất pin và xe điện quốc tế.

"Sản xuất 109.000 tấn hydroxit kết tủa mỗi năm cho một loạt nhà máy sản xuất pin EV, đây là khoản đầu tư đầu tiên của Ford vào lĩnh vực khai thác mỏ ở Indonesia và là một phần trong kế hoạch lớn toàn cầu nhằm sản xuất hai triệu EV vào năm 2026", Bộ trưởng Indonesia Panjaitan nhấn mạnh.