Thị trường tiềm năng

Theo một dữ liệu của Counterpoint Research, doanh số bán xe điện toàn cầu đang trên đà tăng trưởng, đến mức vào ba tháng đầu năm 2023, cứ bảy chiếc bán ra thì có một chiếc là xe điện. Đặc biệt, ở những thị trường chưa được khai thác nhiều như Đông Nam Á, xe điện đang nổi lên như một xu hướng quan trọng của các nhà sản xuất ô tô trong những năm gần đây.

Mặc dù, tốc độ tăng trưởng thị trường xe điện ở Đông Nam Á tương đối chậm so với các khu vực khác như Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Quốc. Tính đến cuối năm 2022, doanh số bán hàng tại đây là rất nhỏ, chỉ chiếm 0,5% tổng doanh số toàn cầu, nhưng nhu cầu xe điện đang tăng dần trên toàn khu vực, theo dữ liệu có sẵn.

Các công ty ô tô lớn đang nhận ra tiềm năng của Đông Nam Á, nhiều thương hiệu đã tìm cách thúc đẩy việc áp dụng và tăng sản xuất xe điện trong khu vực. Thêm vào đó, các quốc gia ở Đông Nam Á cũng đã đặt ra các mục tiêu cao và đưa ra nhiều ưu đãi để thúc đẩy sự chấp nhận của người tiêu dùng và thu hút các nhà sản xuất xe điện thành lập cơ sở.

Xét theo quốc gia, Thái Lan dẫn đầu về số lượng xe điện bán ra tính đến năm 2023, chiếm hơn một nửa doanh số toàn khu vực, tiếp theo là Indonesia và Việt Nam. Đối với Thái Lan, sự gia tăng rõ ràng là do chính phủ nước này thúc đẩy doanh số bán xe điện thông qua các ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp và phía cầu cho các nhà sản xuất xe điện.

Một báo cáo gần đây của Counterpoint Research chỉ ra rằng, Tesla đã giảm giá các mẫu xe của mình trên toàn cầu vào tháng 1 năm 2023, nên các thương hiệu ô tô khác cũng đã công bố các đợt giảm giá tương tự đối với các mẫu xe của họ bắt đầu từ tháng 2 năm nay, điều này đã dẫn đến sự cải thiện về doanh số bán xe điện.

Trong khi Model Y của Tesla vẫn là mẫu xe bán chạy nhất trên toàn cầu, tiếp theo là Model 3 của Tesla. Nhưng, loại xe điện đứng đầu bảng xếp hạng ở Đông Nam Á tính đến năm 2023 lại rất khác. Một số thương hiệu đã có được những bước tiến đáng kể trong khu vực tính đến tháng 6 năm 2023.

Xe điện Trung Quốc chiếm ưu thế

Trong khi nhiều công ty xe điện Trung Quốc đang tăng tốc mở rộng ra nước ngoài, BYD là một trong những công ty tích cực hơn cả. Tập đoàn ô tô Trung Quốc, theo báo cáo tháng 5 năm 2023 của Bloomberg, đã công bố kế hoạch sản xuất xe điện tại Việt Nam khi họ chuẩn bị mở rộng hoạt động hơn nữa và thiết lập chuỗi cung ứng địa phương để phục vụ thị trường Đông Nam Á.

Ngoài ra, dữ liệu do Cơ quan Giao thông đường bộ Singapore công bố cho thấy, BYD cũng đã vượt qua Tesla để trở thành thương hiệu EV bán chạy nhất tại Singapore trong 5 tháng đầu năm 2023, với số lượng 303 xe điện trong bối cảnh số lượng xe điện được đăng ký tại đây từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2023 là 1.462.

BYD là thương hiệu duy nhất vượt qua được sự thống trị của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản ở khu vực Đông Nam Á, chủ yếu nhờ các mẫu xe điện giá rẻ. Nhà sản xuất ô tô có trụ sở tại Thâm Quyến được mệnh danh là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, lần đầu tiên gia nhập khu vực thông qua bước đột phá bán lẻ vào thị trường Thái Lan vào năm 2022.

Đến năm nay, BYD đã công bố kế hoạch khởi công xây dựng nhà máy sản xuất xe điện đầu tiên trong khu vực, ở Thái Lan. “Trung bình 4 triệu ô tô được bán ở Đông Nam Á mỗi năm và nhà máy của BYD sẽ có công suất hàng năm là 150.000 xe điện khi hoàn thành vào năm tới (2024)”, báo cáo của South China Morning Post cho biết.

Bên cạnh đó, nhà sản xuất ô tô Trung Quốc SAIC-GM-Wuling (SGMW), một liên doanh giữa SAIC Motor, General Motors và Liuzhou Wuling Motors, đã thâm nhập thị trường Đông Nam Á ở Indonesia trước tiên. Indonesia là bước mở rộng quốc tế đầu tiên của Wuling, với mẫu Air được bán với giá chỉ 16.000 USD, thấp hơn một nửa giá của các sản phẩm thay thế.

Đến cuối năm 2022, sáu tháng sau khi ra mắt mẫu Air, Wuling đã thống trị thị phần EV ở Indonesia với 68,7%, theo Hiệp hội Công nghiệp Ô tô Indonesia (Gaikindo). Kể từ khi vào Indonesia vào tháng 8 năm ngoái, họ đã bán được khoảng 8.000 xe tính đến tháng 1 năm 2023.

Sau Indonesia, Wuling đã thâm nhập vào Thái Lan vào đầu tháng này và ngay lập tức trở thành hãng xe điện rẻ nhất tại quốc gia này, truất ngôi Neta V. Và gần đây nhất, nhà sản xuất Trung Quốc đã giới thiệu những mẫu xe điện rẻ nhất với thị trường Việt Nam. Theo đó, các mẫu xe điện mini mới ra mắt đã được ra mắt với giá khởi điểm 239 triệu đồng (10.139 USD). Wuling Hongguang Mini EV, được lắp ráp tại tỉnh Hưng Yên, phía bắc Việt Nam, là một trong những loại xe điện nhỏ nhất trong nước. Các đại lý cũng sẽ nhận xe từ tháng 9 này.

“Điều này đánh dấu thị trường thứ ba trong khu vực của Wuling, sau khi ra mắt thành công tại Indonesia và Thái Lan”, một bài báo trên Carlist cho biết.

Vinfast đang ra sao tại Đông Nam Á?

VinFast, thành viên của Vingroup – tập đoàn tư nhân lớn nhất Việt Nam, gần như có mặt ở khắp mọi nơi chứ không chỉ ở Đông Nam Á. Nhà sản xuất xe điện đầu tiên của Việt Nam đã chọn bắt đầu hành trình vươn khơi bằng việc bán hàng ở Bắc Mỹ và Châu Âu trước tiên. Tuy nhiên, đến năm 2022, dù chỉ mới có mặt ở Việt Nam, nhưng xét về nhóm ô tô, Vingroup sẽ dẫn đầu doanh số bán xe điện Đông Nam Á, theo sát sau là Wuling, dữ liệu của Counterpoint cho thấy.

Trong Future Mobility Asia 2023, VinFast tuyên bố sẽ sẵn sàng thâm nhập hoàn toàn vào thị trường châu Á. Bên cạnh đó, nhà sản xuất xe điện Việt Nam cũng đang hướng đến Trung Quốc và Hàn Quốc.

“Mở rộng ra khu vực Đông Nam Á nằm trong chiến lược phát triển toàn cầu của VinFast. Chúng tôi đặt mục tiêu cung cấp cho các nước Đông Nam Á giải pháp di chuyển thông minh và an toàn”, bà Lê Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và VinFast cho biết.

Nên nhớ, chỉ đến năm 2021, VinFast mới ra mắt chiếc xe điện đầu tiên cho thị trường Việt Nam, chiếc crossover nhỏ gọn e34. Việc mở rộng toàn cầu bắt đầu vào năm 2022 khi VinFast mở các phòng trưng bày tại Mỹ, Canada và Châu Âu và trở thành công ty xe điện Việt Nam toàn cầu đầu tiên trên thế giới.