Tập đoàn Mỹ General Motors mới đây thông báo ngừng sản xuất dòng Chevrolet Bolt vào cuối năm nay. Đây là mẫu xe điện cỡ nhỏ ra mắt năm 2016 và là một trong những mẫu xe điện rẻ nhất trên thị trường, với giá bán dưới 30.000 USD.

Sự vắng bóng của những mẫu xe điện cỡ nhỏ cho thấy các nhà sản xuất ôtô tại Mỹ đang muốn đẩy mạnh các dòng xe điện cỡ lớn. General Motors đặt mục tiêu bán 1 triệu chiếc xe điện ở Mỹ vào năm 2025. Hãng cho biết thêm dây chuyền sản xuất Bolt tại Michigan sẽ chuyển sang lắp ráp các mẫu xe điện mới, như bán tải Chevrolet Silverado hay GMC Sierra, vốn có kích thước lớn, đắt tiền và có khả năng mang lại biên độ lợi nhuận lớn hơn các dòng xe điện cỡ nhỏ.

Định hướng trên của GM hay những nhà sản xuất ôtô khác ngày càng giới hạn lựa chọn của người Mỹ khi mua xe điện. Chính phủ Mỹ đặt mục tiêu một nửa doanh số bán ôtô là xe điện vào năm 2030, trong khi đó mức hiện tại chỉ là 5%.

Giá trung bình của xe điện hiện cao hơn khoảng 15.000 USD so với một chiếc xe chạy xăng thông thường. Và giờ đây, xe điện giá rẻ đang vắng bóng dần, nhường chỗ cho các mẫu xe điện kích thước lớn tại thị trường Mỹ.

Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ gây hại đến môi trường trong quá trình sản xuất các mẫu xe điện kích thước lớn, vốn đòi hỏi phải khai thác một lượng lớn khoáng chất quý hiếm, như lithium hay cobalt, để chế tạo cho những bộ pin khổng lồ.

Xe điện thân thiện với môi trường hơn xe xăng trong quá trình hoạt động. Tuy nhiên báo cáo mới nhất từ Hội đồng Mỹ về Nền kinh tế tiết kiệm năng lượng (American Council for an Energy-Efficient Economy - ACEEE) cho thấy những mẫu xe điện kích thước lớn sẽ tạo ra nhiều khí thải hơn nhiều trong quá trình sản xuất. Thậm chí hơn cả lượng khí thải tạo ra trong quá trình hoạt động của các mẫu xe dùng động cơ đốt trong nhỏ gọn.

Theo thang điểm trên, mẫu Chevrolet Bolt là một trong những chiếc xe thân thiện với môi trường nhất hiện tại, được chấm 57 điểm. Để so sánh, mẫu xe tải điện F-150 đình đám nhất của Ford, có kích thước tương tự Silverado và Sierra, chỉ có số điểm là 47. Mẫu xe điện cỡ lớn Rivian R1S, có điểm số kém nhất trong số các mẫu xe chạy điện đánh giá bởi ACEEE và kém hơn hẳn những mẫu xe chạy xăng nhỏ gọn khác.

Peter Huether, chuyên viên nghiên cứu cấp cao tại ACEEE cho rằng việc các mẫu xe điện kích thước lớn xuất hiện càng nhiều sẽ ít tạo ra các tác động tích cực đến môi trường. Ngoài ra, chúng còn có nhiều nhược điểm khác như tăng độ rủi ro về mặt an toàn có thể gây ra cho người đi bộ, người đi xe đạp. Vì xe quá to sẽ khiến tài xế khó quan sát phía thấp, hoặc lúc gây tai nạn sẽ khiến chấn thương nặng hơn cho người xung quanh.

Tổng số xe bán ở Mỹ được dự báo khoảng 70% là SUV, xe tải hoặc xe van vào năm 2025. Chuyên gia về kỹ thuật môi trường tại Đại học California Davis, bà Alissa Kendall, nói việc các mẫu xe cỡ lớn đang dần được thay thế bằng các mẫu xe điện là điều đáng mừng, nhưng các nhà hành pháp Mỹ nên đưa nhiều quy định và ưu đãi hơn trong việc vận động các nhà sản xuất xe ra mắt xe điện cỡ nhỏ, thay vì liên tục giới thiệu các mẫu xe điện cỡ lớn như hiện tại. Việc giới thiệu các mẫu xe điện nhỏ gọn, giá cả phải chăng sẽ khiến xe điện được phổ biến, đồng thời phù hợp với nhu cầu di chuyển của mỗi người hơn.